Rijlessen

Om een paard te berijden, laat staan mooi aan de hulpen te rijden, is er geen enkel alternatief voor een degelijke zit! Een gebrekkige zit hindert de beweging van het paard en laat geen duidelijke en consistente hulpen toe. Het kan het paard zelfs permanent beschadigen (bijv. hoefkatrol).

De meeste ruiters beseffen het niet maar compenseren een gebrekkige zit. Ze houden evenwicht, meestal met benen en aan teugels, i.p.v. 'in de balans' te komen. Dit is een belangrijk onderscheid want enkel 'in de balans' kunnen benen, handen en zit echt functioneel gebruikt worden als duidelijke hulpen.

Lessen kunnen enkel effectief worden, wanneer elke leerling zich van zijn compensatiepatronen bewust wordt, om dan verder door zelfbewustzijn en heel gerichte oefeningen zijn zit te verbeteren.

Dan pas is de ruiter klaar om over te gaan tot de meer fundamentele uitdagingen van degelijke rijkunst: welke hulp op welk moment? Hoe komen we tot verbinding? Waarom altijd voorwaartstendens? Zelfdragendheid? ...

Wat is een degelijke zit?

We willen de zit 'diep' en 'opgericht'. Dit zijn de aandachtspunten:

• Posturale controle

  1. correcte houding, mooi uitgelijnd: dat loodst de zwaartekracht doorheen de beenderen naar de grond.

  2. balanscontrole: komt uit het bewegend centrum (bekken, heupen, wervelkolom), zonder gebruik van de extremiteiten (vb. benen). Dit zorgt voor 'stillness in motion'.

• Motor controle

  1. In de Cognitieve fase wordt de beweging begrepen.

  2. In de Motor fase wordt de beweging geoefend tot ze juist is.

  3. In de Autonome fase wordt ze herhaald tot ze 'muscle memory' geworden is.

Dit wordt steeds opnieuw doorlopen in een streven naar het best mogelijke bewegingspatroon.

• Dynamische koppeling = de ruiter laat zich meenemen en koppelt zijn beweging soepel aan de beweging van het paard. Eens gekoppeld kan de ruiter dynamisch invloed uitoefenen via de 'hulpen': we onderscheiden zit-, been- en teugelhulpen. De kuit drijft het achterbeen dieper onder, de zit neemt de stuwing mee naar voor en de teugels vangen op en reguleren.

• Grounding = de zitknobbels 'ingeplugt', de bovenarmen 'hangen', de benen lang en gedrapeerd, de enkels soepel. Dat alles wil telkens 'diep' mee naar het grondmoment.

• Centering = de zit en alle acties ontspringen uit ons zwaartepunt (Center of Balance en tegelijk ook Center of Energy). We zijn bewust van de 3 dimensies van beweging van het bekken van paard en ruiter.

Doe deze simpele test!

Zit stevig in je zadel en laat iemand trekken aan de teugels: wordt je voorwaarts uit je zadel getrokken? Een degelijke zit helpt je onbeweeglijk te blijven.